Statuta Casimiri Magni – Statuty Kazimierza Wielkiego, wyd. Bolesław Ulanowski [w:] Archiwum Komisji Prawniczej PAU, tom II, Kraków, nakładem PAU, Kraków 1921.
Kodeks Bandtkiego IV – Bandtkianus IV – B. IV – s. 155–178
Opracowanie: Rafał Marek
[s. 155] [s. 1] Non debet reprehensibile nec mirum
iudicari, si secundum [p. 1] temporum varietatem consuetudines et
facta humana varientur, cum cuilibet non sufficiat virium fortitudine
pollere, vel armorum pulcritudine esse ornatum, si moribus et factis
non fuerit decoratus. Et ob hoc nos Kazimirus, Dei gracia Rex Polonie,
una cum baronibus nostris, nutu et voluntate Dei considerantes, quod
iuxta temporum antiquitatem, in terris dominio nostro subiectis,
plereque cause in iudiciis non uniformiter, sed secundum capitum (seu)
animorum diversitatem, super uno et eodem facto vario et diverso modo
decidentur et diffiniuntur, ex qua varietate questiones 1) seu cause
plerumque post multiplices vexaciones remanent quodammodo immortales;
qua-|| [p. 2] propter ad laudem Dei omnipotentis, beate virginis
Marie, tociusque curie celestis, et ad profectum, comodum et
utilitatem nostrorum subditorum, decrevimus predictorum iudiciorum seu
causarum decidere et evellere varietatem, volentes et statuentes, quod
deinceps, perpetuis temporibus, iuxta infrascripta duntaxat statuta
omnes et singuli iudices terrarum nostrarum debeant et teneantur
iudicare, ac eadem statuta districte et firmiter observare.
[arenga, wstęp do statutów, prawo ziemskie, Kazimierz Wielki, reforma prawa, uzasadnienie reformy prawa, orzecznictwo, jednolitość orzecznictwa, retoryka, retoryka prawna]
[arenga, preface to the Statutes, land law, king Casimir the Great, legal reform, justification of legal reform, judicial decisions, uniformity of judicial decisions, rhetoric, legal rhetoric]