Protokół trzydziestego drugiego posiedzenia Wielkiej Rady Uniwersytetu Jagiellońskiego z dnia 14 sierpnia 1821 r.
Or. Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, sygn. S I 77, s. 105–107.
Edycja krytyczna: Mateusz Mataniak.
14 VIII 1821
[s. 101] Działo się na posiedzeniu Rady Wielkiej dnia 14 sierpnia 1821 r.
W obecności prezesa Senatu i Rady Jaśnie Wielmożnego Wodzickiego1, i członków JW Nikorowicza prezesa Appellacyi2, X. Łańcuckiego3 scholastyka Kapituły Katedralnej, JWW Krzyżanowskiego4, Markowskiego5 i Hoszowskiego6 zastępców konserwatorów, JW Słotwińskiego7 delegowanego od Reprezentacji, Kosteckiego8 profesora wysłużonego i Darowskiego sekretarza Rady9.
Przedmiot. JW X. Łańcucki delegowany od Rady do zasiadania na egzaminach licealnych zdaje relację o postępie uczniów, gorliwości nauczycielów i czyni uwagi swe nad Planem nauk, trybem promowania uczniów do klas wyższych i Uniwersytetu i potrzebą zaopatrzenia Gabinetów. JW. Słotwiński odczytał wniosek swój względem promocjów. Rektor Uniwersytetu nadsyła dwa przedstawienia, pierwsze obejmujące projekt do rozkładu nowego godzin, drugie w przedmiocie wcześniej prośby p. Wyszkowskiego profesora kaligrafii o zrównanie jego pensji. Uchwalono. Oświadczyć wdzięczność JW X. Łańcuckiemu za gorliwe prace podjęte przy egzaminach licealnych, Rektorom i profesorom obydwóch oddziałów Liceum zadowolnienie za udowodnioną gorliwość w dopełnianiu obowiązków swoich. Wyznaczyć Komitet złożony JWW Łańcuckiego, Hoszowskiego i Kosteckiego złożony do ułożenia projektu do nowego Planu nauk i rozkładów godzin, nie mniej rozpoznania spostrzeżeń zrobionych i onym zaradzenia, którym Rektorowie i profesorowie na ich używanie dawać mają potrzebne objaśnienia i informacje. Komitetowi temu ma być zakommunikowany raport JW X. Łańcuckiego, wniosek JW Słotwińskiego i dwa przedstawienia Rektora obok nadmienione. O czym równie Rektor Uniwersytetu zawiadomionym być ma.
[s. 102] Przedmiot. Zastępca Rektora Liceum św. Anny przedstawia, aby kollaboratorom w tymże Liceum pracującym, a mianowicie p. Andrzejowi Merle10, p. Piotrowi Wyszkowskiemu11, p. Franciszkowi Słonińskiemu12 i Felicjanowi Podlewskiemu, pierwszym dwóm w stosunku 50 złp miesięcznie, drugim dwóm zaś w stosunku 25 złp miesięcznie płacy pensja za miesiąc czerwiec i lipiec, a później za miesiące sierpień i wrzesień i wakacji z funduszu minerwaliów wypłacona była.
Uchwalono. Uczynić wezwanie do Senatu Rządzącego, aby kollaboratorom obok wspomnionym pensje za czas od 1 czerwca do 1 października wypłacić nakazał.
Przedmiot. Zastępca Rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego przedstawia dwa podania p. Bandtkie13 względem zakupienia książek. Uchwalono. Zwrócić podane wykazy zakupić się mających książek Zastępcy Rektora z oświadczeniem, iż gdy § 147 i 148 Statutu Organicznego, do których się sam Zastępca Rektora odwołuje, przepisują prawidła, w jaki sposób książki do Biblioteki Uniwersytetu nabywanymi być mają, tych zaś prawideł Rada w powyższym przedstawieniu nie widzi zachowanych, przeto dopełnienia ich Zastępca Rektora dopilnować ma, a dopiero następnie ułożone tym sposobem Wykazy Radzie do zatwierdzenia przedstawić.
[s. 103] Przedmiot. Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego jako prezydujący w Senacie Akademickim czyni przełożenie o przedłużenie terminu do konkursu na Katedrę Teologiczną. Uchwalono. Oświadczyć Senatowi Akademickiemu, że należało mu dopełnić wprzód zdania Rady względem ogłoszenia konkursu, nie zali tracić czas na przełożenia, nie mnieja przeznaczyć winienb dwóch miesięcznego terminu do tego konkursu z wezwaniem, aby takowy niezwłocznie ogłoszonym został.
Przedmiot. Klemens Ulanicki uczeń Liceum św. Barbary drogą łaski udaje się do Rady o darowanie mu występku i przywrócenie go do wolności chodzenia do szkół tutejszych. Uchwalono. Rada zważywszy iż rzeczony młodzieniec za płochy postępek ze szkół ekskludowany w prośbie swej zapewnił poprawę i szczery żal za zboczenie z drogi prawości, postanowiła na ten jeden raz udzielić mu swego przebaczenia i przypuścić go w drodze łaski do dalszego uczęszczania do szkół tutejszych, w skutku czego ma być wezwanym Rektor Oddziału IIc, aby przywróconego do szkół p. Ulanickiego wspólnie z profesorami do egzaminu przypuścił i naznaczywszy onemu wedle okazanego usposobienia klasę, której godnym się być okaże, zdał Radzie stosowny raport.
Na czym posiedzenie ukończonym zostało.
[Podpisy] Wodzicki, Darowski – sekretarz Rady.
[hasła: Wielka Rada Uniwersytetu Jagiellońskiego, Senat Rządzący, Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, Senat Akademicki, Biblioteka Jagiellońska, Liceum św. Anny, Liceum św. Barbary]
a Wyraz niezbyt czytelny.
b Wyraz niezbyt czytelny.
c W oryginale: 2-go.
1 Stanisław Wodzicki (1759–1843): prezes Senatu Rządzącego, polityk o przekonaniach ultrazachowawczych, wróg niezależności UJ, swoją polityką doprowadził do wydania przez rządy państw opiekuńczych Przepisów tymczasowych dla Uniwersytetu (1821), które uchylały liberalny Statut uczelni z 1818 r., zasadniczo ograniczając jej autonomię; cieszył się poparciem Metternicha i Nowosilcowa; położył zasługi w dziedzinie botaniki, autor sześciotomowego dzieła „O hodowaniu, użytku, mnożeniu i poznawaniu drzew, krzewów, roślin i ziół” (1818–1828), J. Sondel, Słownik historii i tradycji Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2012, s. 1416–1417.
2 Józef Nikorowicz (1753–1833): od 1815 prezes Sądu Apelacyjnego WMK; studia ukończył na Uniwersytecie Lwowskim, od 1793 prezes Sądu (Trybunału) Szlacheckiego w Tarnowie, od 1797 w Krakowie, członek Wielkiej Rady UJ, wybrany w 1827 na prezesa Senatu Rządzącego, urzędu nie objął, J. Wawel- Louis,
Urywki z dziejów i życia mieszkańców Krakowa, red. J. Bieniarzówna, W. Bieńkowski, „Biblioteka Krakowska” nr 117, Kraków 1977, s. 170–171; K. Hoszowski
Biografie ośmiu zgasłych członków Towarzystwa Naukowego Krakowskiego, Kraków 1869, s. 37–42.
3 Józef Łańcucki (1756–1841): archiprezbiter Bazyliki Mariackiej w Krakowie, 1809 dyrektor Wydziału Teologicznego, 1818 zast. prof. w Katedrze Teologii Pastoralnej i Wymowy Kaznodziejskiej, członek Komisji Organizacyjnej opracowującej konstytucję WMK oraz Komitetu Akademickiego, 1816 czł. Towarzystwa Naukowego Krakowskiego, 1835–1837 Rektor UJ, J. Sondel,
op. cit., s. 780.
4 Adam Krzyżanowski (1785–1847): w l. 1807/08–1808/09 profesor nadzw. w Katedrze Prawa Wekslowego, 1809/10–1811/12 prof. Kodeksu Napoleona, kodeksu handlowego, prawa górniczego „tudzież praw na ostatnim sejmie ustanowionych”, 1812/13–1847 prof. w Katedrze Kodeksu Cywilnego i Handlowego; w l. 1814/15–1815/1816, 1826/27–1832/33 dziekan Wydziału Prawa; 1845/46–1846/47 Rektor UJ, od 1816 członek TNK, prowadził praktykę adwokacką, P. M. Żukowski,
Profesorowie Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, t. 2: 1780–2012, red. D. Malec, Kraków 2014, s. 262–263; J. Sondel,
op. cit., s. 725; PSB, t. XV, Wrocław–Warszawa–Kraków 1970, s. 587–588 (J. Bieniarzówna).
5 Józef Markowski (1758–1829): profesor chemii i mineralogii UJ, kilkakrotny dziekan Wydziału Lekarskiego; od 1782 studiował nauki matematyczno-fizyczne i lekarskie, stypendysta Komisji Edukacji Narodowej, w okresie pobytu w Paryżu prywatny lekarz cesarzowej Józefiny, położył duże zasługi w zakresie dydaktyki chemii, zorganizował i wyposażył gabinet chemiczny, od 1817 wykładowca mineralogii; w 1818 Nowosilcow jako konserwator UJ powołał go na swojego zastępcę, w tym charakterze Markowski okazał się zausznikiem władz zaborczych, J. Sondel,
op. cit., s. 820–821.
6 Mikołaj Hoszowski (1778–1828): senator WMK, w 1809 czł. Centralnej Komisji Rządu Tymczasowego, od 1816 sędzia Sądu Apelacyjnego WMK, od 1816 członek Komitetu Prawodawczego, w l. 1817–1828 marszałek sejmowy, od 1816 członek TNK, w l. 1817/18, 1824/25–1827/28 zast. profesora w Katedrze Umiejętności Politycznych; 1818/19–1822/23 profesor tamże, w 1824 dziekan Wydziału Prawa UJ, P. M. Żukowski,
op.cit., s. 189–190; PSB, t. X, s. 33–34 (C. Bąk).
7 Feliks Słotwiński (1788–1863): w 1811 zast. prof. w Katedrze Prawa Natury, Publicznego, Narodów i Ekonomii Politycznej; 1812–1817 prof. tamże; 1817–1828, 1831–1833 prof. w Katedrze Prawa Natury i Kościelnego; 1833/34–1846/47 prof. prawa rzymskiego i kościelnego; 1848/49–1860 prof. w Katedrze Prawa Kościelnego i Procedury Cywilnej; 1820/21–1822/23, 1833/34–1834/35, 1842/43, 1845/46–1847/48, 1850/51 dziekan Wydział Prawa, P. M. Żukowski,
op. cit., s. 482–483; PSB, t. XXXIX, Warszawa–Kraków 1999–2000, s. 47–50 (B. Szlachta);
Złota księga Wydziału Prawa i Administracji, red. J. Stelmach, W. Uruszczak, Kraków 2000, s. 127–134 (B. Szlachta); J. Sondel,
op. cit., s. 1205.
8 Franciszek Kostecki (1758–1844): profesor patologii i praktyki lekarskiej Szkoły Głównej; od 1785 adiunkt chirurgii, 1788 doktor medycyny i chirurgii, uczestnik powstania kościuszkowskiego, dziekan Wydziału Lekarskiego 1809, 1814–1818, w l. 1826–1830 asesor Komitetu przy Kuratorii Generalnej Instytutów Naukowych, J. Sondel,
op. cit., s. 692, 1446.
9 Wincenty Darowski (1787–1862): dr praw UJ, od 1816 r. urzędnik WMK, w tym sekretarz generalny Senatu Rządzącego (do 1843), czł. Towarzystwa Naukowego Krakowskiego, w l. 1846–1851 prezes Komitetu Gospodarczo-Rolniczego (późniejszego Towarzystwa Rolniczego Krakowskiego), zwolennik uwłaszczenia chłopów, PSB, t. IV, Kraków 1937, s. 443 (W. Sobociński).
